نکات عملی در صدورچک

رعایت این نکات به ظاهر ساده به ما کمک خواهد کرد که از مشکلات وعواقب احتمالی بعدی صدور چک در امان باشیم:

الف - نوشتن متن چک : سه موضوع مهم باید لحاظ گردد:

رعایت این نکات به ظاهر ساده به ما کمک خواهد کرد که از مشکلات وعواقب احتمالی بعدی صدور چک در امان باشیم:

الف - نوشتن متن چک : سه موضوع مهم باید لحاظ گردد:

1-     نوشته متن چک فاقد قلم خودگی باشد: بایستی به هنگام نوشتن چک از قلم خوردگی و مخدوش شدن چک پرهیز نمود. قلم خوردگی چک میتواند از موجبات مسئولیت و تعقیب کیفری برای صادرکننده ی چک محسوب شود. بنابراین بایستی عبارت و اعداد متن چک، بدون قلم خوردگی و با خطی خوانا و حتی الامکان زیبا نوشته شود.

2-     نوشته متن چک دارای خط و رنگ واحد باشد: تحریر تمام عبارات و اعداد متن چک حتما با خط واحد و با خودنویس یا خودکار و با یک رنگ انجام شود. استفاده از دستگاههای پرفراژ یا نرم افزارها و چاپگرهایی که امکان چاپ ارقام و عبارات روی برگه های چک را فراهم می کند نیز مفید خواهد بود.

3- تحریر عدد صفر: خود را عادت دهید که همواره و از جمله هنگام نوشتن متن چک عدد صفر را به صورت گرد و توخالی بنویسید به گونه ای که نقطه یا عدد ۵ خوانده نشود.

تذکر- در تمام ستون ها و محل های روی چک  که  اعداد یا عباراتی  نوشته میشود پس از نوشته و دقیقاً در پایان آن با کشیدن خط پر رنگ ممتد یا با گذاردن علامت ضربدر در جاهای خالی، عبارت و اعداد را ببندید تا بدین ترتیب احتمال جعل و دستکاری متن چک کاهش پیدا کند.

ب- امضاء چک: مراقبت فرمائید به هنگام امضاء چک، امضای شما منطبق با نمونه امضای بانکی آنان باشد. بویژه اگر چند امضاء دارید، امضای روی چک را با همان نمونه امضای بانکی که هنگام افتتاح حساب معرفی کرده اید انجام دهید. توجه بفرمایید عدم مطابقت امضای روی چک با نمونه امضای بانکی می تواند مستوجب مسئولیت و تعقیب کیفری باشد. حال لازم است چند نکته اساسی درمورد امضای چک در اینجا شرح داده شود:

1-     امضاء به همراه اسم باشد: بسیار مطلوب است که هنگام معرفی امضاء به بانک یعنی زمانی که برای افتتاح حساب به بانک مراجعه می کنید و نیز هنگام امضاء چک، به خط خود نام و نام خانوادگی خود را داخل امضاء یا زیر امضاء یا کنار امضایتان به عنوان بخشی از امضاء بنویسید. به عبارتی اگر امضاء شما مرکب از یک عبارت ( نام و نام خانوادگی ) و یک شکل ( شکل و علامتی که به عنوان امضاء انتخاب کرده اید) باشد امکان جعل امضای شما بوسیله دیگران کاهش پیدا می کند و در صورت جعل، اثبات جعل و شناسایی جاعل را ساده تر می نماید.

2-     امضاء چک تنظیم شده توسط اشخاص ثالث: اگر به عنوان مدیر و صاحب امضای مجاز شرکت یا یک شخص حقوقی، چک را امضاء می کنید در حالی که مندرجات متن چک را واحدها و افراد دیگری تنظیم کرده اند لازم است قبل از امضاء چک، صحت فرایند صدور چک و مستندات و سوابق آن را به ویژه در مورد چکهای با ارقام زیاد کنترل نمائید.

توجه داشته باشید که وجود چک در دست دارنده ی چک به معنی بستانکاری وی از شما تلقی می شود و اثبات اینکه او واقعاً بستانکار نیست یا چک اشتباهاً صادر شده یا اشتباهاً به کسی تحویل شده یا در محاسبه و تحریر ارقام اشتباه شده با شما خواهد بود و تا زمانی که این امر را اثبات نفرمایید و حکم مربوطه را از دادگاه اخذ نکرده باشید مسوولیتهای کیفری و مدنی مربوطه از جمله پرداخت وجه آن چک، بعهده ی شما خواهد بود.

ج – تحریر تاریخ چک: ذکر تاریخ به حروف، ارجحیت دارد اما اگر قصد دارید تاریخ را با حروف و اعداد بنویسید  بهتر است تاریخ چک را به روز، ماه و سال (هم با حروف و هم با اعداد) بنویسید و دقت فرمایید بین تاریخ با حروف و تاریخ با اعداد مغایرت نباشد.

در نوشتن مبلغ چک دقت زیادی لازم است. معمولاً بیشترین قلم خوردگی متن چکها مربوط به تاریخ و مبلغ چک است. پس از آن که مبلغ چک از نظرتان قطعی شد آن را هم به حروف و هم به اعداد و به واحد رسمی پول کشور «ریال» و معادل آن  به «تومان» تحریر و قید فرمائید.

د – قید بابت و دروجه درمتن چک: بهتر است روی چک دقیقاً قید فرمایید که چک را بابت چه معامله ای یا چه تعهدی و در واقع از چه بابت صادر کرده اید. این امر به لحاظ اثباتی و از جنبه تعیین نوع و مورد معامله و تعهد، بسیار با اهمیت است و ایفای تعهد یا ادای دین از  ناحیه ی شما را ثابت می کند. به عنوان مثال اگر روی چک قید کنید: «در وجه آقای …بابت خرید یکدستگاه سواری پراید» بدینوسیله اثبات وقوع معامله راجع به آن خودرو و اثبات ایفای تعهد و پرداخت ثمن از ناحیه خود را امکان پذیر و آسانتر می کنید.

البته قابل ذکر است که بانکها توجهی به شروط قید شده یا بابت و علت معامله نمی کنند و قانوناً ملزم به پرداخت وجه چک و عدم توجه به شروط هستند. موضوعی که مطرح شد از لحاظ قضایی و ادله اثبات دعوی دارای ارزش است.